Hòa giải trong tố tụng dân sự

Hòa giải trong tố tụng dân sự là một thủ tục mang lại nhiều ý nghĩa trong việc giải quyết các vụ việc dân sự, đặc biệt là các tranh chấp dân sự, nếu việc hòa giải tiến hành thành công.

Hòa giải trong tố tụng dân sự là hoạt động tố tụng do Tòa án tiến hành nhằm giúp đỡ các đương sự thỏa thuận với nhau về giải quyết vụ việc dân sự.

Tại Điều 10 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định: “Tòa án có trách nhiệm tiến hành hòa giải và tạo điều kiện thuận lợi để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ việc dân sự theo quy định của Bộ luật này”.

Như vậy, hòa giải là một thủ tục bắt buộc do Tòa án cấp sơ thẩm tiến hành nhằm giúp đỡ các bên đương sự hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật trước khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử và nhằm để các đương sự tự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ việc.

  Ý nghĩa của việc hòa giải vụ việc dân sự trong trường hợp hòa giải thành công sẽ giúp:

• Không cần mở phiên tòa xét xử vụ án điều này sẽ giúp giảm bớt một giai đoạn tố tụng tiếp theo là xét xử, giúp tiết kiệm được thời gian, tiền của cho Nhà nước và cho nhân dân.
• Tòa án giải quyết được tranh chấp, mâu thuẫn giữa các đương sự mà không phải qua xét xử.

Nguyên tắc hòa giải được quy định tại Điều 205 Bộ luật tố tụng dân sự. Theo đó:

1. Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án, Tòa án tiến hành hòa giải để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án,trừ những vụ án không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được hoặc vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn.
2. Việc hòa giải được tiến hành theo các nguyên tắc sau đây:

a) Tôn trọng sự tự nguyện thỏa thuận của các đương sự, không được dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực, bắt buộc các đương sự phải thỏa thuận không phù hợp với ý chí của mình;

b) Nội dung thỏa thuận giữa các đương sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

Ngoài ra:

Tại Điều 206 quy định Những vụ án dân sự không được hòa giải gồm:

1. Yêu cầu đòi bồi thường vì lý do gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước.
2. Những vụ án phát sinh từ giao dịch dân sự vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội.

Điều 207 quy định Những vụ án dân sự không tiến hành hòa giải được gồm:

1. Bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đã được Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn cố tình vắng mặt.
2. Đương sự không thể tham gia hòa giải được vì có lý do chính
3. Đương sự là vợ hoặc chồng trong vụ án ly hôn là người mất năng lực hành vi dân sự.
4. Một trong các đương sự đề nghị không tiến hành hòa giải.