Sự tham gia của luật sư trong thủ tục đặc biệt đối với người dưới 18 tuổi

Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi tại chương XXVIII, phần thứ bảy Thủ tục đặc biệt

• Điều 419 Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS) 2015 quy định chỉ áp dụng biện pháp tạm giam, tạm giữ đối với người phạm tội là người dưới 18 tuổi khi có căn cứ cho rằng việc áp dụng biện pháp giám sát và các biện pháp ngăn chặn khác không hiệu quả. Thời hạn tạm giam đối với người phạm tội dưới 18 tuổi bắng hai phần ba thời hạn tạm giam đối với người đủ 18 tuổi trở lên quy định tại Bộ luật này.
• Điều 422 BLTTHS 2015 quy định riêng về quyền bào chữa, trong đó quy định người bị buộc tội là người dưới 18 tuổi có quyền tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa. Người đại diện của người dưới 18 tuổi có quyền lựa chọn người người bào chữa hoặc tự mình bào chữa cho người dưới 18 tuổi bị buộc tội. Trường hợp người bị buội tội là người dưới 18 tuổi không có người bào chữa hoặc người đại diện của họ không lựa chọn người bào chữa thì CQĐT, Viện kiểm sát, Toà án phải yêu cầu Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước chỉ định người bào chữa theo quy định.
• Theo Điều 421 BLTTHS 2015, khi lấy lời khai người bị tạm giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt, người bị tạm giữ, bị hại, người làm chứng, hỏi cung bị can là người dưới 18 tuổi, cơ quan tố tụng phải thông báo trước về thời gian, địa điểm lấy lời khai, hỏi cung bị can. Việc lấy lời khai, hỏi cung bị can phải có mặt người bào chữa hoặc người đại diện của họ. Việc lấy lời khai của người bị hại, người làm chứng phải có người đại diện hoặc người bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ tham dự.

Một điểm mới quan trọng là theo Điều 423 BLTTHS 2015, khi tiến hành xét xử  đối với người dưới 18 tuổi bắt buộc phải có người đại diện của bị cáo, đại diện của nhà trường  nơi bị cáo học tập. Phòng xử được bố trí thân thiện, phù hợp với người dưới 18 tuổi. Đối với vụ án có bị hại, người làm chứng là người dưới 18 tuổi, Hội đồng xét xử phải hạn chế việc tiếp xúc giữa người bị hại, người làm chứng với bị cáo khi người bị hại, người làm chứng trình bày lời khai tại phiên tòa.